Maddenin Tanecikli Yapısı

Atomlar bir araya gelerek aralarında bir bağ meydana getirebilirler. Bu yapılara molekül denir. Molekül oluşurken atomlar kendi özelliklerini kaybederler. Mesela yanıcı özelliğe sahip Hidrojen, yakıcı özelliğe sahip oksijen ile bağ meydana getirip söndürücü olan su molekülünü oluşturur.
Atomlar bir araya gelirse fakat aralarında bağ oluşmazsa bu durumda molekül oluşmaz. Bu yapılara ise karışım denilmektedir.
İbn-i Yunus; Karbon (C), Hidrojen (H) ve Oksijen (O) atomlarını kullanarak molekül tasarlamayı düşünüyor. Bu nedenle bu atomları bir araya getirerek I, II, III ve IV numaralı yapıları oluşturuyor.
İbn-i Yunus kardeşimiz; I, II, III ve IV şeklinde gösterilen hangi yapı veya yapıları molekül olarak isimlendirebilir?

Milattan önceki düşünürler bir kağıt parçasını sonsuza kadar ikiye bölemeyeceğimizi bu nedenle muhakkak bölünemeyen bir parçacığa ulaşmamız gerektiğini savunmuşlardır ve bölünmeyen bu parçacığı atomos diye isimlendirmişlerdir.
8. yy'da İslam dünyasında özellikle Cabir Bin Hayyan, bölünemeyen bu parçacığın da bölünebileceği ve bu bölünme sırasında ortaya büyük bir enerji çıkacağını söylerek büyük bir devrime imza attı.
Bu konu Avrupa'da ancak Hayyan'dan bin yıl sonra yani 18. yy dolaylarında yeni yeni tartışılmaya başlandı.
İlk olarak Dalton, atomun parçalanmayan bir küre olduğunu ifade eden bir teori öne sürdü. Ardından Thomson ve sonrasında Ruhterford yaptıkları çalışmalar ile atomun daha küçük parçacıklardan oluştuğunu söylediler. Bunlardan sonra Chadwick, nötron adındaki parçacığı keşfederek atom konusuna yeni bir ivme kazandırdı.
Parçada atom ile ilgili bilgilerimizin tarih içinde nasıl bir seyir izlediği verilmiştir.
Bu parçaya göre bilimsel bilgi hakkında nasıl bir yorumda bulunulabilir?

Şekildeki kasa şifrelenmiştir. Şifrenin çözülebilmesi ve kasanın açılabilmesi için başlangıçta A-1, B-2, C-3, D-4 biçiminde kodlanan kilidin doğru biçimde eşleştirilmesi gerekmektedir.
Sadece tek hakkınızın olduğu bu şifreyi çözmek için gereken kombinasyonu bulmak için ise aşağıdaki eşleştirmeyi doğru yapmalısınız.
A. Bir atomun kimliğini belirleyen taneciktir ve çekirdekte bulunmaktadır. | 1. J. J. Thomson |
B. Atomun parçalanabileceğini ilk defa ifade eden bilim insanı | 2. Teori |
C. Atomu üzümlü kek modeline benzeten ve böylece atomun daha küçük parçacıklardan meydana geldiğini söyleyen batılı bilim insanı | 3. Proton |
D. Bir problem hakkında öne sürülen geçici çözümlerdir. | 4. Cabir bin Hayyan |
Bu durumda eşleştirme yapıldığında elde edilecek kombinasyon seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?

Öğretmen, öğrencilerinden beş adet molekül modeli çizmelerini istemiş ve her doğru çizime 20 puan vereceğini söylemiştir.
Ayşe şekilde verilen çizimini öğretmenine gösterip notunu aldığına göre, Ayşe kardeşimizin aldığı not seçeneklerden hangisidir?

Öğretmen:
- "Çocuklar, atomlar da kendinden daha küçük parçacıklardan meydana gelmiştir." diye bir açıklama yaptıktan sonra sözlerine şöyle devam eder:
- "Bana bu parçacıkları bir atom modeli üzerinde gösterebilir misiniz?
Malik, öğretmeninin sorusunun ardından şekildeki modeli çizerek öğretmenine verir.
Malik kardeşimizin çizdiği atom modeli hakkında yapılan yorumlardan hangisi doğrudur?