Eski Mısır’da sıradan bir gündür. Piramidin son taşı yerine yerleştirilecek ama kimse bunu nasıl yapacağı hakkında bir fikre sahip değildi.
Tabi Mumi dışında!
Mumi, sıradan görünümlü (tabi o zamana göre) biriydi ama farklı düşünmeyi severdi. Bu konuda da farklı düşünmeyi denedi.
Bu iş için -ismini doğru söyleyemezse de- eğik düzlem kullanmanın daha doğru olacağına karar verdi.
Dediğim gibi ismini tam olarak söylemeyi başaramıyordu.
Başarılı bir şekilde sistemi kuran Mumi, kolaylıkla son parçayı piramidin tepesine taşıdı.
Eğik düzlem
Bazen bir yükü daha yüksek bir yere çıkarmak göründüğü kadar kolay olmayabilir. İşte bu durumda uzunca bir tahta kullanmak akıllıca olabilir! Böylelikle daha az kuvvet uygulayarak cismi istediğimiz yüksekliğe kolaylıkla çıkarabiliriz.
Tahta gibi bir düzlem kullanılarak cisimleri daha kolay bir şekilde yukarı çıkarmamıza yardımcı olan basit makinelere eğik düzlem denir.
Eğik düzlemlerde;
- Her durumda kuvvetten kazanç ve yoldan kayıp vardır.
- Kullanılan tahtanın uzunluğu arttıkça uygulanan kuvvet aynı oranda azalır fakat buna karşın alınan yol artar.
Aşağıdaki resimlere dikkatlice bakalım!
Vida eğik düzlem kullanılarak tasarlanmıştır.
Bu nedenle daha az kuvvet ile vidayı tahtaya çakmak mümkündür fakat, aynı oranda yoldan kayıp yaşanır.
Özetle
- Eğik düzlemlerde her zaman kuvvetten kazanç, yoldan kayıp vardır
- Eğim açısı arttıkça, uygulanan kuvvette artar
- Merdiven, rampa, vida eğik düzlemlere örnek verilebilir
Büyük eğim açısına sahip eğik düzlemde daha büyük kuvvet uygulandığını fark ettiniz mi?
Şekildeki el arabası, içindeki yük ile beraber 1, 2 ve 3 numaralı rampalar kullanılarak eşit yüksekliğe çıkarılmak isteniyor.
El arabasına sırasıyla 1, 2 ve 3 numaraları rampalardan çıkarılırken uygulanan kuvvetler arasında nasıl bir ilişki vardır?