logo


Eski Mısır’da sıradan bir gündür. Piramidin son taşı yerine yerleştirilecek ama kimse bunu nasıl yapacağı hakkında bir fikre sahip değildi.

Tabi Mumi dışında!


Mumi, sıradan görünümlü (tabi o zamana göre) biriydi ama farklı düşünmeyi severdi. Bu konuda da farklı düşünmeyi denedi.


Bu iş için -ismini doğru söyleyemezse de- eğik düzlem kullanmanın daha doğru olacağına karar verdi.


Dediğim gibi ismini tam olarak söylemeyi başaramıyordu.


Başarılı bir şekilde sistemi kuran Mumi, kolaylıkla son parçayı piramidin tepesine taşıdı.

Eğik düzlem

Bazen bir yükü daha yüksek bir yere çıkarmak göründüğü kadar kolay olmayabilir. İşte bu durumda uzunca bir tahta kullanmak akıllıca olabilir! Böylelikle daha az kuvvet uygulayarak cismi istediğimiz yüksekliğe kolaylıkla çıkarabiliriz.


Tahta gibi bir düzlem kullanılarak cisimleri daha kolay bir şekilde yukarı çıkarmamıza yardımcı olan basit makinelere eğik düzlem denir.

Eğik düzlemlerde;

  • Her durumda kuvvetten kazanç ve yoldan kayıp vardır.
  • Kullanılan tahtanın uzunluğu arttıkça uygulanan kuvvet aynı oranda azalır fakat buna karşın alınan yol artar.

Aşağıdaki resimlere dikkatlice bakalım!


Küçük eğim açısı

Büyük eğim açısı

Vida eğik düzlem kullanılarak tasarlanmıştır.
Bu nedenle daha az kuvvet ile vidayı tahtaya çakmak mümkündür fakat, aynı oranda yoldan kayıp yaşanır.

Özetle

  • Eğik düzlemlerde her zaman kuvvetten kazanç, yoldan kayıp vardır
  • Eğim açısı arttıkça, uygulanan kuvvette artar
  • Merdiven, rampa, vida eğik düzlemlere örnek verilebilir

Büyük eğim açısına sahip eğik düzlemde daha büyük kuvvet uygulandığını fark ettiniz mi?

         
Zorluk      

Şekildeki el arabası, içindeki yük ile beraber 1, 2 ve 3 numaralı rampalar kullanılarak eşit yüksekliğe çıkarılmak isteniyor.

El arabasına sırasıyla 1, 2 ve 3 numaraları rampalardan çıkarılırken uygulanan kuvvetler arasında nasıl bir ilişki vardır?

A)
1 > 2 > 3
B)
2 > 3 > 1
C)
1 > 3 > 2
D)
3 > 2 > 1
Zorluk      

Eğik düzlemde her zaman   kazanç vardır
Zorluk      

Eğik düzlemlerde eğim açısı azalırsa uygulanan kuvvette aynı oranda artar
 
Zorluk      

Engelli kardeşlerimizin kaldırımlara kolayca çıkmaları için yapılan engelli rampaları   örnek verilebilir
Zorluk      

Merdiven, vida,   gibi basit makineler eğik düzlemlere örnek gösterilebilir
Zorluk      

Eğik düzlemde bazen yoldan kazanç, bazen de kuvvetten kazanç sağlanabilir.
 
Zorluk      

Ferhat, çok ağır bir yükü az kuvvet ile yukarı çıkarmak isterse 200 cm ve 400 cm'lik iki tahta parçasından uzun olanını seçmelidir
 

İçindekiler
Okuma modu için tıkla