Baran, evine giderken kocaman bir taşın yolunu kapattığını görmüş ve çok şaşırmıştı.
Taş, Baran'ın kaldırabileceğinden çok daha ağırdı ve Baran taşı yoldan kaldırmanın kolay yolu hakkında bir fikre de sahip değildi!
Baran kardeşiniz de sizin gibi düşünerek taşı oradan daha kolay kaldırmak için basit makine kullanmaya karar verdi
Uzun bir tahta getirmiş ve bir ucunu kayanın altına yerleştirmiş. Ortaya da destek amacıyla küçük bir taş yerleştiren Baran, tahtanın diğer ucuna kuvvet uygulayarak kayayı yerinden oynatmayı başarmış.
Bu başarısından sonra Baran, arkadaşları arasında Kahraman ilan edilmiş.
Kaldıraçlar
Baran arkadaşımızın kullandığı basit makinenin ne olduğunu merak ediyor musunuz?
Destek kolu ve bir de destek noktasından meydana gelen basit makinelere kaldıraç denir.
Kaldıraçlar kullanım amaçlarına göre üç çeşittir. Bunlar:
- Destek Noktasının Ortada Olduğu Kaldıraçlar
- Kuvvetin Ortada Olduğu Kaldıraçlar
- Yükün Ortada Olduğu Kaldıraç Çeşitleri
1. Destek Noktasının Ortada Olduğu Kaldıraçlar
Bu tür kaldıraçlarda destek noktası ortadadır, yük ve kuvvet uçlarda yer alır. Bu tür kaldıraçlara tahterevalli, pense, makas örnek verilebilir
2. Kuvvetin Ortada Olduğu Kaldıraçlar
Bu tür kaldıraçlarda ortada kuvvet bulunur, uçlarda ise yük ve destek noktası yer alır. Bu sistemlere örnek olarak maşa verilebilir.
Kaldıraçlar sınav
Şekildeki makas üzerinde A, B ve C olarak isimlendirilen bölgelerin doğru adlandırılması seçeneklerde verilenlerden hangisi gibi olur?
3. Yükün Ortada Olduğu Kaldıraç Çeşitleri
El arabası gibi sistemlerde yük ortada, kuvvet ve destek noktası uçlarda bulunur.
Bu tür kaldıraçlarda her zaman kuvvet kazancı vardır, buna karşın yoldan da aynı oranda kayıp yaşanır.
Özetle
- Destek, kuvvet ve yükten meydana gelen basit makinelere kaldıraç adı verilir
- Kaldıraçlar; Desteğin ortada olduğu, Kuvvetin ortada olduğu, Yükün ortada olduğu duruma göre üç çeşittir.
- Desteğin ortada olduğu kaldıraçlara örnek; Tahterevalli, Pense, Makas verilebilir
- Kuvvetin ortada olduğu kaldıraçlara örnek; kürek, maşa, cımbız verilebilir
- Yükün ortada olduğu kaldıraçlara örnek; el arabası verilebilir.
- Kuvvet destek noktasına ne kadar yakınsa o kadar büyük olur