24 Mart 2023

1- Katılarda Basınç

Enes ve kardeşi Kübra Nur bir kış günü gezintiye çıkarlar
O sırada çalılıklar arasında sevimli bir tavşan belirir
Bunu gören Kübra Nur abisinin elini bırakıp tavşana doğru koşmaya başlar
Tavşan hızla koşarken Kübra’da onu takip eder
Kovalamaca sonunda kendini buz tutmuş bir gölün üzerinde görür ve korkarak abisinden yardım ister
Bu sırada Kübra’nın ayakları altındaki buzda çatırdamaya başlamıştır
Enes, kardeşinden yüzüstü uzanmasını istemektedir. Kübra Nur hemen denileni yapar ve yüzüstü buza uzanır
Ardından bir ağaç dalını Kübra kardeşine uzatarak tutunmasını ister ve dalı tutan Kübra’yı çekerek kıyıya ulaştırır
Abisinin ellerini bırakmanın yanlış olduğunu öğrenen Kübra Nur kurtardığı için abisine teşekkür eder

Sizce Enes kardeşi Kübra Nur’dan yüzüstü uzanmasını neden istemiştir?

Basınç Nedir?

Her madde ağırlığından yada atomlarının hareketi nedeniyle etki ettiği yüzeylere bir kuvvet uygular. Katılar ağırlığı ile sadece alt yüzeye kuvvet uygular iken, sıvılar bulunduğu kabın hem alt hem de yan yüzeylerine, gazlar ise tüm yüzeylere kuvvet uygularlar. Cisimlerin temas ettikleri yüzeylere uyguladıkları dik kuvvete basınç diyoruz ve P harfi gösterilir. 

A – Katılarda Basınç

Katıların taneciklerinin yalnızca titreşim hareketi yaptığını daha önce öğrenmiştik bu nedenle katılar ağırlıkları nedeniyle sadece alt yüzeylerine basınç uygularlar çünkü katıların belirli bir şekle sahip olmaları onların taneciklerinin yan ve üst yüzeylere kuvvet uygulamalarını engeller. Bu da bu yüzeylere basınç yapılmasını engeller. 

Katılar basıncı yalnızca alt yüzeye uyguladıklarına göre bizler bu basıncı değiştirebilir miyiz? Diğer bir deyişle “Katılarda basınç nelere bağlıdır?

1 – Ağırlık

Enes, kutu sayısını arttırdıkça omuzlarına uygulanan basınç arttığı için dizlerini daha fazla bükmektedir

Enes, omuzlarına aldığı kutu sayısını arttırdığı zaman kendisine uygulanan basıncın artması nedeniyle dizlerini daha fazla bükmektedir. Bu durum ağırlık arttıkça basıncın arttığını göstermektedir o halde basınç ağırlık ile doğru orantılıdır yani cismin ağırlığı arttıkça basınç da artar. Örneğin bir otomobilin yere yaptığı basınç kamyonun yaptığı basınçtan daha azdır (yüzey alanları eşit ise). 

Ağırlık arttıkça cismin uyguladığı basınç artar. Kutuların batma miktarının artması basıncın arttığını göstermektedir

2 – Yüzey Alanı

Yüzey alanı azaldıkça basınç artar. Tek ayak üzerinde duran Enes’in yüzey alanı küçülmüştür bu nedenle kara daha fazla batmıştır.

Yüzey alanı ile basınç ters orantılıdır. Yüzey alanı küçüldükçe basınç artar. Bıçakları bileyerek yüzey alanını azaltırız böylece daha az kuvvet ile daha büyük basınç elde edilir.

Bu tür gösterilerde çivi sayının fazla tutulmasının nedeni yüzey alanını arttırarak basıncı azaltmaktır. Örneğin sadece bir adet çivi kullansaydı, basınç artacağı için o çivi anında adamın vücuduna saplanırdı!

Bu nedenle Enes, Kübra Nur kardeşinden yüzüstü uzanmasını istemiştir böylece yüzey alanı azaltılarak buzun kırılma riski düşürülmüş olur.

Özetle

  1. Basınç birim alana etki eden dik kuvvettir, P harfi ile ifade edilir
  2. Basıncın birimi pascal’dır ve kısaca “Pa” ile gösterilir
  3. Katılarda basınç sadece alt yüzeye etki eder
  4. Katılarda ağırlık arttıkça basınç artar
  5. Katılarda yüzey alanı küçüldükçe basınç artar

Alıştırmalar

Katılarda Basınç

Katılarda Basınç

Boşluk doldurma
808 5
Katılarda Basınç

Katılarda Basınç

Test
243 13
Katılarda Basınç

Katılarda Basınç

Doğru - Yanlış
106 8

sworld

Yazarımız, Fenbilgisi Öğretmenliğini bitirdikten sonra Kimya alanında Yüksek Lisans ve Doktora eğitimlerini de tamamlamıştır.

View all posts by sworld →

Bir cevap yazın

betmatik Onwin Giriş deneme bonusu veren siteler betboo bahis siteleri