








Sizce Enes kardeşi Kübra Nur’dan yüzüstü uzanmasını neden istemiştir?
Basınç Nedir?
Her madde ağırlığından yada atomlarının hareketi nedeniyle etki ettiği yüzeylere bir kuvvet uygular. Katılar ağırlığı ile sadece alt yüzeye kuvvet uygular iken, sıvılar bulunduğu kabın hem alt hem de yan yüzeylerine, gazlar ise tüm yüzeylere kuvvet uygularlar. Cisimlerin temas ettikleri yüzeylere uyguladıkları dik kuvvete basınç diyoruz ve P harfi gösterilir.
A – Katılarda Basınç
Katıların taneciklerinin yalnızca titreşim hareketi yaptığını daha önce öğrenmiştik bu nedenle katılar ağırlıkları nedeniyle sadece alt yüzeylerine basınç uygularlar çünkü katıların belirli bir şekle sahip olmaları onların taneciklerinin yan ve üst yüzeylere kuvvet uygulamalarını engeller. Bu da bu yüzeylere basınç yapılmasını engeller.
Katılar basıncı yalnızca alt yüzeye uyguladıklarına göre bizler bu basıncı değiştirebilir miyiz? Diğer bir deyişle “Katılarda basınç nelere bağlıdır?“
1 – Ağırlık

Enes, omuzlarına aldığı kutu sayısını arttırdığı zaman kendisine uygulanan basıncın artması nedeniyle dizlerini daha fazla bükmektedir. Bu durum ağırlık arttıkça basıncın arttığını göstermektedir o halde basınç ağırlık ile doğru orantılıdır yani cismin ağırlığı arttıkça basınç da artar. Örneğin bir otomobilin yere yaptığı basınç kamyonun yaptığı basınçtan daha azdır (yüzey alanları eşit ise).

2 – Yüzey Alanı

Yüzey alanı ile basınç ters orantılıdır. Yüzey alanı küçüldükçe basınç artar. Bıçakları bileyerek yüzey alanını azaltırız böylece daha az kuvvet ile daha büyük basınç elde edilir.

Bu nedenle Enes, Kübra Nur kardeşinden yüzüstü uzanmasını istemiştir böylece yüzey alanı azaltılarak buzun kırılma riski düşürülmüş olur.
Özetle
- Basınç birim alana etki eden dik kuvvettir, P harfi ile ifade edilir
- Basıncın birimi pascal’dır ve kısaca “Pa” ile gösterilir
- Katılarda basınç sadece alt yüzeye etki eder
- Katılarda ağırlık arttıkça basınç artar
- Katılarda yüzey alanı küçüldükçe basınç artar