10 Haziran 2023

1- Mevsimlerin Oluşumu

Kübra, Van’da sıcak bir yaz günü ailesi ile bir parkta eğleniyordu. Hava çok sıcak olduğu için dondurma ile serinlemek istedi.
Dondurmasını afiyetle yerken aklına geçen yıl tanıştığı arkadaşı Panter geldi. Panter, sahibi tarafından Avusturalya’ya götürülmüş bir kediydi. Babasına “Babacığım acaba şimdi Panter de benim gibi serinlemek için dondurma yiyor mudur?” diye sordu.
Babası, Panter’in sahibinden şimdiki resimlerini istediğinde Kübra çok şaşırdı çünkü Panter’in bulunduğu yer karlarla kaplıydı!
Kübra bunu görünce, “Aa orada her yer karla kaplı ama burada neden kar yok?” diye şaşkınlıkla sordu babasına.

Kübra’nın babası nasıl bir cevap verirse doğru söylemiş olacaktır?

Dünyanın her yerinde aynı anda aynı mevsimler görülmez. Bazı yerlerde kış mevsimi yaşanırken bazı yerlerde yaz mevsimini görmek mümkündür kış mevsimi yaklaştığında göçmen kuşların göç etmesinin nedeni de budur. Güneş dünyamızın her yerine aynı miktarda ışık yolladığı halde nasıl oluyor da bazı yerler çok ısınıyor da bazı yerler az ısınmaktadır?

        Sabah saatlerinde ve akşama doğru havaların daha serin olduğunu, öğle vaktinde ise havanın iyice ısındığını bilmeyenimiz yoktur. Bu durum yere düşen güneş ışığının eğik ya da dik gelmesi ile ilgilidir. Güneş ışığı dik düştüğü zaman hava sıcak, eğik düştüğünde ise hava serin olur. Çünkü güneş ışığı dik açıyla yere vurduğu zaman birim alana düşen ışık miktarı artmakta iken, eğik düştüğü zaman azalmaktadır bunu mercek ile ışığı küçük bir alana topladığımızda o alanın ısınıp, ışığı dağıttığımızda ise soğuması gibi düşünebiliriz. Mercek yardımı ile ışığı bir noktaya toplarsanız birim alana düşen ışık miktarı artar böylece o bölge ısınır.

Güneş ışığı dik düştüğü zaman hava sıcak, eğik düştüğünde ise hava soğuk olur.

Sol tarafta ki mercek ışığı daha küçük bir alana topladı böylece birim yüzeye düşen ışık miktarı artmış ve kağıt ısınarak alev almıştır.

Öyle ise dünyanın her yerinde aynı sıcaklığın görülmemesinin nedeni yeryüzüne düşen ışığın açısının farklı olması olmalıdır.

Etkinlik – Işık Neden Farklı Açı ile Düşer?

1- Bir top seçelim ve üç farklı noktayı A, B ve C olarak işaretleyelim
2- Belirlediğimiz bu üç noktaya ışık düşürelim.

Top bu pozisyonda iken A ve C noktalarına ışık her zaman eğik, B noktasına ise dik düşer!

Bunu engellemek için şimdi topumuza aşağıdaki gibi bir eğim verelim.

3- Son olarak topumuza bir eğim verelim.

İşte bu eğim sayesinde A ve C noktaları bazen ışık alırken, B noktasına ise her zaman ışık dik düşmez.

Etkinlikten de gördüğümüz gibi topun farklı noktalarının ışığı farklı açıyla almasının nedeni topun küresel bir yapıya sahip olması ve son kısımda topa verdiğimiz eğimdir. Dünyamız da tıpkı etkinlikte kullandığımız top gibi küresel bir yapıya ve 23 derecelik bir eksen eğikliğine sahiptir. Böylece küresel yapı ve eksen eğikliği dünyamızın yıl içinde farklı açıya sahip ışık almasına olanak sağlayarak mevsimleri oluşturur.

Şayet ikinci durumda ki top gibi dünyamızın eksen eğikliği olmasaydı kutuplarda hep kış, ekvatorda ise devamlı yaz mevsimi yaşanacaktı ve gece gündüz süreleri her zaman 12 saat olarak sabit kalacaktı.

Yılın bazı zamanlarında güneş ışıkları kuzey yarım küreye dik düşerken, bazı zamanlarında ise güney yarım küreye dik düşmektedir

Özetle

  • Dünyanın güneş etrafında bir tur dönmesi ile yıl meydana gelir
  • Dünyanın dönüş ekseni 23 derecelik bir eğime sahiptir
  • Dünyamızın eksen eğikliği olmasaydı kutuplarda hep kış, ekvatorda ise devamlı yaz mevsimi yaşanacaktı ve gece gündüz süreleri her zaman 12 saat olarak sabit kalacaktı
  • Bu eğim nedeniyle kuzey ve güney yarım kürede birim yüzeye düşen ışık ışınları farklı olur
  • Yüzeye düşen ışığın açısı dik açıya yaklaştıkça havalar ısınır, uzaklaştıkça havalar soğur.
  • Birim yüzeye düşen ışık fazla olursa yaz; az olursa kış mevsimi yaşanır

Alıştırmalar

Mevsimlerin Oluşumu

Mevsimlerin Oluşumu

Boşluk doldurma
3490 10
Mevsimlerin Oluşumu

Mevsimlerin Oluşumu

Test
1385 14
Mevsimlerin Oluşumu

Mevsimlerin Oluşumu

Kelime avı
24 4

sworld

Yazarımız, Fenbilgisi Öğretmenliğini bitirdikten sonra Kimya alanında Yüksek Lisans ve Doktora eğitimlerini de tamamlamıştır.

View all posts by sworld →

Bir cevap yazın

deneme bonusu casino deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler