Sıvılarda Basınç
Sıvıların tanecikleri hem titreşim hem de öteleme hareketi yaparlar bu nedenle akışkan bir özelliğe sahiptirler. Sıvıları bir kaba boşalttığımız zaman bu akışkanlık özelliği sayesinde bulunduğu kabın şeklini alırlar.
Ayrıca akışkanlık özelliği, sıvılara kabın alt ve yan çeperlerine basınç uygulamasını sağlar. Hatırlayalım katılar sadece alt yüzeye basınç uygularken sıvılar hem alt yüzeye hemde yan yüzeylere basınç uygular.
Sıvı Basıncı Nelere Bağlıdır?
Sıvı basıncını etkileyen etmeler,
- Sıvının derinliği ve
- Sıvının yoğunluğu'dur.
Şimdi bu etmenlerin sıvı basıncını nasıl değiştirdiklerine bakalım.
a- Sıvının derinliği
Sıvı basıncı ile derinlik arasındaki ilişkiyi anlamak için bir etkinlik yapalım.
Deney sonunda gördüğümüz gibi en altta bulunan delikten su daha uzağa fışkırır.
Bunun nedeni şişenin alt kısımlarında basıncın daha büyük olmasıdır. Öyle ise suyun düştüğü uzaklık ile basınç doğru orantılıdır denilebilir.
b- Sıvının yoğunlu
Yoğunluk, birim hacimdeki kütle olarak tarif edilir. Yani aynı hacimde iki farklı cisim alırsanız bunların kütlelerinin aynı olmadığını görürsünüz.
Bu nedenle farklı sıvılarda aynı derinliklerde aynı basınç elde edilmez. Yoğunluğu büyük sıvılarda basınç daha büyük olur.
Özetle
- Sıvılar bulunduğu kabın şeklini alır
- Sıvılar hem alt yüzeye hem de yan yüzeylere basınç uygular
- Sıvılarda derinlik arttıkça basınç ta artar
- Sıvılarda yoğunluk arttıkça basınç artar